★ “Bartholin, Caspar” (Berthelsen, Caspar) [1585-1629] – Gros, Wilhelm [XVI-XVII secolo]. Exercitatio de stellis quâ de natura, affectionibus & effectionibus earum disseritur In Incluta & celeberrimâ Leucorea Dextrè ac sobrie Philosophantum consessui Publicè proposita Annuente supremo Astrorum Directore opt. max. Consentiente amplissimo facultatis Philosophica Collegio Praesidente M. Casparo Bartholino Malmogio Dano Respondente Wilhelmo Gros Olsnicente Varisco. Ad diem 22. Novemb. In auditorio Collegij novi majore, Horis matutinis consuetis. Wittebergae, Excudebat Johann Schmidt Anno M.DC.VI (1606).
In 4° (19 cm), A-E4, cc. [20]. Carattere in prevalenza corsivo. Capilettera xilografici.
Caspar Berthelsen, nato a Malmoe in Svezia, fu medico di fama, titolare della cattedra di medicina all’Università di Copenhagen. Di straordinaria precocità, ancora adolescente conosceva tanto bene il greco e il latino da essere in grado di scrivere correntemente in queste lingue. Erasm e Thomas, infra nominati, furono suoi figli.
Questa Dissertatio, nella quale il giovanissimo Bartholin figurò quale Praeses, sarebbe confluita nella assai più articolata Exercitatio de stellis oggetto delle edizioni successive, infra descritte.
Prima edizione.
Esemplari: Staatsbibliothek Berlin; Bayerische Staatsbibliothek München; Herzog-August-Bibliothek, Wolfenbüttel; Thüringer Universitäts und Landesbibliothek Jena; Niedersächsische Staats und Universitätsbibliothek, Göttingen; Staats und Stadtbibliothek Augsburg; Det Kongelige Bibliotek, Copenhagen; Université Louis Pasteur, Strasbourg.
Bibliografia: Thorndike VII p. 150; Zinner n. 4076.
Altre edizioni:
1607, Leucorea [Wittenberg], Praelo Henkeliano Anno MDCVII, in 8°, cc. [10], pp. 164, cc. [8], con il titolo Exercitatio de stellarvm natura, affectionibus & effectionibus, publice in inclita & celeberrima Leucorea ex consensu amplissimi collegij Philosophici die 22. Novemb. Anni MDCVI. Proposita Auctore & Praeside Casparo Bartholino Malmogio Dano. Editio secunda emendatior & multò auctior. Quaâ difficultates ommes præcipuæ De stellarum Definitione, Causis, Ordine, Divisione, Quantitate, Coloribus, Luce & Lumine, Motu ingenito, distantia à terra, Scintillatione; De calore coelesti, Influentiis, Praedictionibus Astrologicis, Eclipsibus; De maculis Lunae, De Via Lactea, De Stella Magis exhibita, De novis nostri Seculi Stellis, &c. Quæstionibus 470 per 15 Theoremata & 20 Problemata succincte ac nervose expediuntur. Cum indice quæstionum. Esemplari: Kongelige Bibliotek, Copenhagen; Herzogin Anna Amalia Bibliothek, Weimar; Niedersächsische Staats und Universitätsbibliothek, Göttingen; Universitäts und Landesbibliothek Sachsen Anhalt, Halle; Universitetsbiblioteket Lund. Bibliografia relativa: Zinner n. 4126;
1609, Wittebergae, praelo Gormanniano, in 12°, cc. [12], pp. 211 [1], con il titolo Exercitatio De Stellarum Natura, Affectionibus Et Effectionibus Caspari Bartholini Malmogii Dani: Qua difficultates omnes praecipuae, De Stellarum Definitione, Causis, Ordine Divisione, Quantitate, Coloribus, Luce & Lumine [...] De Calore coelesti, Influentiis, Praedictionibus Astrologicis; Eclipsibus; […] succincte ac nervose expediuntur. Editio tertia emendatior & auctior. Esemplari (non esaustivamente): New York Public Library Research; Universitätsbibliothek Leipzig; Sächsische Landesbibliothek Staats und Universitätsbibliothek, Dresden; Niedersächsische Staats und Universitätsbibliothek, Göttingen; Herzog August Bibliothek, Wolfenbüttel;
1611, Wittenberg, apud Bechtoldum Raab bibliopolam, in 12°, (?)8 A-K8 L2 M8, cc. [12], pp. 264, cc. [12], editio quarta. Esemplare della Bibl. Interuniversitaire Sainte Geneviève, Paris. Bibliografia relativa: Zinner n. 4299;
★ 1612 [Wittenberg] Apud Bechtoldum Raab. Bibliopolam, Anno MDCXII, Wittenberg, Raab, In 8° (14 cm), [ ]8 A-K8 L2 M8, cc. [8], pp. 264, cc. [8]. Dedica datata 1 aprile 1607. Frontespizio incorniciato con motivo ornamentale. Bei capilettera con motivi floreali, con il titolo Caspari Bartholini D. Philosophi & Medici. Astrologia seu De Stellarvm Naturâ, affectionibus, & effectionibus, Exercitatio Qua difficultates praecipuae, de Stellarum Definitione, causis, Ordine, Divisione, Quantitate, Coloribus, Luce, & Lumine, Motu ingenito, Distantia â terra, Scintillatione, de Calore coelesti, Influentiis, Praedictionibus Astrologicis, Eclipsibus, de maculis Lunae, via lactea, de Stella Magis exhibita, de Novis nostri saeculi Stellis &C. succincte ac nervose expediuntur. Cum Indice Quaestionum. Editio quinta Correctior mendosa tertiâ & melior. Esemplari: Bibl. Naz. Braidense, Milano; British Library; Bodleian Library, Oxford; Birmingham University; Exeter Cathedral; Worcester Cathedral; Niedersächsische Staats und Universitätsbibliothek, Göttingen; Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek, Hannover; Universitätsbibliothek Freiburg; Staatsbibliothek Berlin; Landesbibliothek Forschungs Gotha; Universitätsbibliothek Erlangen Nürnberg Haupbibliothek; Österreichische Nationalbibliothek Wien; Yale University Library; University of Wisconsin, Madison; University of Montréal. Bibliografia relativa: Zinner n. 4342;
1616 [Vitebergae] Apud Bechtoldum Raab, in 12°, A-N12, cc. [12], pp. 260, cc. [13] [1 bianca], editio sesta. Esemplare della Bodleian Library, Oxford. Bibliografia relativa: Zinner n. 4535;
1624, Wittenberg, apud Casparum Heiden, in 8°, A-N12, cc. [12], pp. 260, cc. [14], editio septima correctior mendos a tertia & melior. Esemplare della Bibl. Civica Bertoliana, Vicenza. Bibliografia relativa: Faggin p. 18; Thorndike, VII pp. 150-151 e 391; Grassi p. 57; Zinner n. 4964.